Նորություններ
Ուռուցքաբանությունն ու սեռական կյանքը
Ուռուցքաբանությունն ու սեռական կյանքը
07.08.2019

Ինտիմ կյանքում առաջանում են խնդիրներ մարդկանց մոտ, ովքեր ստանում են կամ արդեն ավարտել են ուռուցքաբանական բուժումը։ Պատճառը նրանում է, որ ուռուցքաբանական բուժումն իր հետքն է թողնում ինչպես հիվանդի ֆիզիկական վիճակի, այնպես էլ նրա կենսակերպի վրա՝ անկախ այն բանից, թե որ օրգանում է առաջացել ուռուցքը։  Դա կարող է լինել կրծքագեղձի քաղցկեղ, գինեկոլոգիական, ստամոքսի, աղիների և այլ օրգանների քաղցկեղ։ Շատ հիվանդներ ստանում են քիմիաթերապիա, որն ուղեկցվում է կողմնակի երևույթներով՝ ընդհանուր թուլությամբ, սրտխառնոցով։ Երբեմն աղիների քաղցկեղի ժամանակ  որովայնի առաջային պատին կոլոստոմայի ձևավորման  կարիք է լինում, այդ թվում նաև` երիտասարդ կանանց մոտ։ Հաճախ նեֆրոստոմա է դրվում և հիվանդները որոշ ժամանակ լինում են «խողովակներով»։ Հասկանալի է, որ մարդու համար ծանր է հաղթահարել սեփական հիվանդության ֆիզիկական դրսևորումները։ Ոչ-ոք խնդիրները չի բացառում, սակայն, ցավոք, դրանք բժշկի հետ չեն քննարկվում, ձգտում են խնդիրների վրա ուշադրություն չդարձնել, մի կերպ  «շրջանցել» ինտիմ կյանքի հարցերը։


Խնդիրները հաղթահարելու համար, առաջին հերթին, պետք է հասկանալ, որ կյանքը բուժման ընթացքում և դրանից հետո չի ավարտվում։ Այն շարունակվում է, պարզապես պետք է այլ կերպ դասավորել նախապատվությունները։ Իրավամբ, կինը սովոր է իրեն գեղեցիկ, գրավիչ զգալ, իսկ այդ ժամանակ նա թույլ է, նիհարած կամ` ընդհակառակը, բուժման յուրահատկությամբ պայմանավորված՝ ավելորդ քաշով։ Ինչևէ, կյանք է, սակայն` մի փոքր այլ կյանք։ Եվ ահա այստեղ գալիս է ճշմարտության պահը, երբ շատ կարևոր է զուգընկերների փոխըմբռնումը։


Ցավոք, մեր մշակույթի մեջ ընդունված չէ այդ թեմաները քննարկել ընտանիքում։ Դրանք չեն քննարկվում, կարծես խնդիրներ, ընդհանրապես, չկան, կամ`անհարմար են զգում այդ թեմայի շուրջ խոսել: Զուգընկերն, իր հերթին, չգիտի՝ ինչ կարելի է իրեն թույլ տալ, նա նույնպես վախենում է նեղացնել զուգընկերոջը, վախենում է նեղացնել։ Շատերի համար խոսելն ավելի ծանր է, քան իրավիճակի հետ հարմարվելը։


Այնինչ, պետք է ազատ խոսել այդ մասին։ Պետք չէ ամաչել հարազատ մարդուց, այլ պետք է քննարկել և միասին գտնել խնդրի լուծման ճանապարհներ։ Այստեղ գլխավորը որոշումները միասին կայացնելն է։


Շատ կարևոր է ուռուցքաբանի մոտ ընդունելության ժամանակ անկաշկանդ զրույցը։ Բժիշկը միշտ չէ, որ զրույցի ժամանակ խոսում է ամուսինների ինտիմ կյանքի հետ կապված խնդիրների մասին։ Երբեմն բժիշկը բավարարվում է նրանով, որ հիվանդի կյանքին վտանգ չի սպառնում, ուրեմն ամեն ինչ լավ է: Սակայն հիվանդի կյանքի որակը չի որոշվում միայն նրանով, որ նա պառկած չէ, կամ կարող է քայլել։ Կյանքի որակը ներառում է նաև ինտիմ կյանքը։ Հարկ է, որ բժիշկներն այս թեմայով զրուցեն հիվանդների հետ, իսկ կանայք և տղամարդիկ չամաչեն ու չխուսափեն դրանից, իսկ անհրաժեշտության դեպքում` հարցեր տան։ Այնուամենայնիվ, ամենագլխավորը, զուգընկերոջ հետ շփումն է, երբ կարելի է քննարկել և գտնել ինտիմ կյանքով ապրելու տարբերակներ:


Սովորաբար, կանայք ավելի ցավոտ են տանում բուժման հետ կապված ֆիզիկական խնդիրները, քան` տղամարդիկ։ Կնոջ համար ողբերգություն է կրծքագեղձի քաղցկեղի կապակցությամբ կուրծքը կորցնելը։ Նույնիսկ քիմիքթերապիայի ֆոնին առաջացած մազերի կորուստը կարող է դեպրեսիա առաջացնել։ Սակայն, դրան պետք է վերաբերվել այնպես, որ դա ընդամենը հիվանդություն է։ Կինը կապաքինվի, և ամեն ինչ լավ կլինի։ Անհրաժեշտ է միայն զուգընկերոջ աջակցությունն ու փոխըմբռնումը։ Մեր կլինիկայում ձգտում ենք կատարել օրգանապահպան վիրահատություններ, որպեսզի կինն անհարմարավետություն չզգա, չտառապի արտաքին տեսքի պատճառով։ Նույնիսկ, երբ ամբողջությամբ հեռացվում է կրծքագեղձը, իրականացվում են օնկոպլաստիկ վիրահատություններ, կիրառվում են նոր մոտեցումներ` ձգտելով պահպանել կնոջ գրավչությունը: 

Ամեն դեպքում, ոչ թափվող մազերը, ոչ գիրությունը, ոչ էլ քաշի կորուստը բուժման ընթացքում չեն կարող ոչնչացնել սերը, եթե այն կա, և ինտիմ կյանքի համար խոչընդոտներ չպետք է լինեն: 

Սովորաբար, առավել խնդրահարույց են ընկալվում և մտահոգություններ առաջացնում գինեկոլոգիական ոլորտի քաղցկեղի բուժման գործընթացները, թեև դրա համար որևէ պատճառ չկա: Թերևս, պատճառն այն փաստն է, որ գինեկոլոգիական քաղցկեղի բուժումն իրականացվում է սեռական օրգանների վրա, ինչ անհիմն վախ է առաջացնում, և հիվանդները երկար ժամանակ խուսափում են ինտիմ հարաբերությունից: Իրականում, գրեթե որևէ սահմանափակում չկա: Միակ պատճառը ծավալուն վիրահատություն կրած կնոջն ինտիմ կյանքից զերծ մնալն է երկու-երկուսուկես ամիս, որից հետո պետք է անցնել նորմալ սեռական կյանքին: Նույնը վերաբերվում է նաև ճառագայթային բուժմանը, որից հետո սեռական կյանքի համար որևէ հակացուցում չկա: Ավելին, մենք ձգտում ենք հաշվի առնել բոլոր պահերը և օգնել կանանց:

Նման իրավիճակներում  կանայք երբեմն գանգատվում են սեռական ցանկության բացակայությունից, ինչը հիմնականում կապված է ցավի առաջացման, սեփական օրգանիզմը չհասկանալու վախի հետ:  Նման դեպքերում հարկ է դիմել հոգեբանին:

Հիմա ես հաճախ եմ հիվանդներին հարցնում. «Իսկ ինչպե՞ս է ընթանում Ձեր սեռական կյանքը»: Շատ նոր բաներ եմ իմանում: Կան կանայք, ովքեր սեքսով զբաղվում են ինչպես հիվանդությունից առաջ, նրանց մոտ այս հարցում ամեն ինչ նորմալ է, սակայն կան նաև այնպիսիները, ովքեր ասում են.«Ի՞նչ եք ասում: Ես նույնիսկ չեմ փորձել, չէ որ ընդամենը կես տարի է անցել բուժումից հետո»: Ինձ մնում է միայն պատասխանել. «Ինչպե՞ս թե չեք փորձել: Կե՞ս տարի: Այդպես չի կարելի, չէ որ Դուք բացարձակ առողջ մարդ եք»: Նրանք չգիտեն, իրենք չեն պատմում այդ մասին, բժշկին չեն հարցնում, ստեղծվում է փակուղային իրավիճակ: Բժշկի հետ պետք է բոլոր խնդիրների մասին խոսել: Գինեկոլոգները նույնպես երբեմն կարողանում են հաղթահարել կանանց մոտ առաջ եկած նմանատիպ խնդիրները: Այս խնդրում համընդհանուր դեղատոմս չկա, յուրաքանչյուրի մոտ անհատական է և պահանջում է անհատական մոտեցում, որտեղ կարևոր դեր ունի հավատը, վստահությունը և համակրանքը բժշկի նկատմամբ:
Երբեմն կարող են ավելի լուրջ խնդիրներ առաջանալ, կարող են ընտանիքներ քայքայվել, ուստի միշտ չէ, որ, օրինակ պետք է տղամարդուն պատմել կանացի խնդիրների նրբությունների մասին: Տղամարդիկ տարբեր են լինում, կան այնպիսիք, որ հոգեբանորեն կարող է ճնշվել: Մեկ բան ակնհայտ է, սիրող ամուսինը չի հեռանում:
Իրավիճակներն, իրավամբ, բազմազան են, և յուրաքանչյուր կին պետք է դրսևորի բնածին իմաստություն՝ հասկանալով, թե ինչը պետք է ասել, իսկ ինչը՝ոչ: Պետք չէ ստել, ուղղակի որոշ պահեր պետք է շրջանցել:  Նման պարագաներում մի բան ակնհայտ է. բժիշկը պահում է բժշկական գաղտնիքը, և ասում է միայն այն, ինչ թույլատրում է հիվանդը:


Հարկ է միշտ հիշել. ամենակարևորը ներդաշնակ լինելն է և կյանքից հաճույք ստանալը:  Ավելին, երբեմն սեռական կյանքը կանխարգելում է ռեցիդիվը, քանի որ սեքսն աշխարհի ներդաշնակության կարևոր մասն է կազմում: Շատերը վերանայում են իրենց վերաբերմունքը կյանքի նկատմամբ հիվանդությունից , բուժումից հետո, փոխվում են ընկալումները: Հաճախ հիվանդներից լսում ենք. «Աստված իմ, ես պարզապես գոյատևում էի, ես միայն նոր եմ սկսել ապրել: Իսկ էլ ի՞նչ է ինձ կարելի»: Պատասխանը մեկն է. ամեն ինչ կարելի է: Եթե հիվանդը տարել է ուռուցքային հիվանդություն, սակայն բուժվել է և արդեն առողջ է, կարող է անել ամեն ինչ` ինտիմ կյաքով ապրել, սպորտով զբաղվել,  ճանապարհորդել, դահուկներ քշել, ծովում լողանալ, շամպայն խմել… Այդ ամենն ամրապնդում է իմունիտետը: Հարկ է ապրել լիարժեք, նորմալ, երջանիկ կյանքով, վերադառնալ աշխատանքի, լինել գեղեցիկ, շրջապատված մարդկանցով: Վատն արդեն անցյալում է:

 

Լուրեր, հայտարարություններ
Մոռացեք ծնկի ցավի մասին․ մեր մասնագետը պատրաստ է Ձեզ օգնել 12.07.2023

Արթրոսկոպիան համարվում է ոսկե ստանդարտ ներհոդային պաթոլոգիաների ախտորոշման ժամանակ: Այն վիրաբուժական միջամտություն է, որը քիչ ինվազիվ եղանակով հնարավորություն է տալիս ներսից հետազոտելու վնասված ծնկահոդը, հայտնաբերելու գանգատների պատճառը, կատարելու ծնկահոդի վերականգնողական վիրահատություններ:

Ոլորտում՝ առաջիններից․ Արևիկ Ստեփանյանը խոսել է ՈՒԱԿ-ի՝ էլեկտրոնային համակարգի անցնելու մասին 06.07.2023

Հ․Գ․ Նշենք, որ Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնը պետական առաջին կառույցներից է, որտեղ ներդրվել է առողջապահական տեղեկատվական համակարգը։

ՀՀ ԱՆ Վ․Ա․ Ֆանարջյանի անվան Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնը հանդիսանում է Հայաստանի 6-րդ միջազգային բժշկական համագումարի գործընկերը (6 IMCA) 04.07.2023

Ուրախ կլինենք հանդիպելու և քննարկելու ոլոտի արդի մարտահրավերները, կիսվելու ոլորտային առաջադիմական փորձով:

Հաճախ տրվող հարցեր