Մշակվել է արյան թեստ՝ ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի վաղ հայտնաբերման համար
Եթե ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղը չի հայտնաբերվում զարգացման ամենավաղ շրջանում, ապա պացիենտների կյանքի տևողության կանխատեսումը շատ անբարենպաստ է լինում: Ամերիկացի գիտնականներն արյան թեստ են մշակել, որն այսօր հասանելի այլ գործիքներից ավելի լավ է գտնում քաղցկեղի նշանները վաղ փուլերում։
Պենսիլվանիայի համալսարանի գիտնականների հետազոտության արդյունքները ցույց են տալիս, որ արյան նոր անալիզը կարող է ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի առաջնային ախտորոշման և բուժման ընթացքում վիճակի գնահատման արդյունավետ գործիք լինել։
Պացիենտների մեծ մասի մոտ ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղն ախտորոշվում է այն ժամանակ, երբ մեթաստազներն արդեն տարածված են այլ օրգաններում, այդ պատճառով հնգամյա ապրելիության ցուցանիշն ընդամենը մոտ 10 տոկոս է։
Առանց մեթաստազների ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղը ենթարկվում է բուժման քիմիաթերապևտիկ և վիրաբուժական եղանակներով։ Հենց այդ պատճառով էլ շատ կարևոր էր գտնել արյան բիոմարկերների այն խումբը, որը ինֆորմատիվ կլինի բժշկի համար։
Գիտնականները մշակել են այդպիսի բիոմարկերների խումբ, որը ներառում է CA19-9 ածխածնային հակագենը և ենթաստամոքսային գեղձի ուռուցքի հետ ասոցացվող KRAS գենի մուտացիաները։ Փորձարկմանը մասնակցել է 47 մարդ, որոնցից միայն 20-նն է քաղցկեղ ունեցել։ Թեստի ճշգրտությունը կազմել է 92 տոկոս։
Այնուհետև գիտնականները գնահատել են անալիզի արդյունավետությունը ևս 25 պացիենտի համար, որոնց մոտ ռենտգեն հետազոտությունները մեթաստազներ չեն հայտնաբերել, այսինքն, նրանք գտնվում էին վիրահատելի փուլում։ Այստեղ ճշգրտությունը կազմել է 84 տոկոս, այն դեպքում, երբ ռենտգեն պատկերների ճշգրտությունն ընդամենը 64 տոկոս էր։
Արդյունքներն առայժմ ստուգվել են շատ փոքր խմբի վրա, սակայն հեղինակները նոր անալիզը գնահատում են որպես շատ խոստումնալից։ Այս մոտեցումը կարելի է ադապտացնել նաև այլ գենետիկ ռիսկի գործոնների համար, օրինակ՝ կրծքագեղձի քաղցկեղի հետ ասոցացված BRCA գենի։