Սնուցումը ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի ժամանակ
Ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղին հաճախ նախորդում է քրոնիկական պանկրեատիտը կամ մարսողական համակարգի այլ հիվանդությունները: Եվ այս ախտաբանության ռիսկի գործոններից մեկը սխալ սնուցումն է՝ շատ ուտելը, արագ սննդի, ճարպային, սուր համեմված, տապակած սննդի չարաշահումը, սննդակարգի ռեժիմին չհետևելը և այլն:
Սննդակարգը ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի բուժման շատ կարևոր բաղկացուցիչ մաս է կազմում:
Այս հիվանդության ժամանակ սնուցումը պետք է բավարարի մի քանի պայմանների.
- ենթաստամոքսային գեղձի համար պետք է լինի առավելագույն խնայող, օրգանիզմը լիարժեք ապահովի անհրաժեշտ սննդանյութերով, աջակցի օրգանիզմին բուժման ընթացքում:
Հիվանդի սնունդը պետք է պարունակի բավարար քանակությամբ սպիտակուցներ, վիտամիններ և միկրոտարրեր, իսկ ճարպերը և ածխաջրերը պետք է սահմանափակել:
Փոփոխությունները պետք է վերաբերվեն ո՛չ միայն ճաշատեսակներին, այլ նաև սնուցման ռեժիմին և սննդի պատրաստման եղանակներին: Պետք է սնվել հաճախակի՝ օրական 5-6 անգամ, չափաբաժինները պետք է մեծ չլինեն, չի կարելի շատ ուտել: Սնունդը պետք է ընդունել տաք վիճակում: Սննդի մարսողությունը բարելավելու համար բժիշկը կարող է ֆերմենտային պատրաստուկներ նշանակի:
Ճաշատեսակները հիմնականում պետք է պատրաստել գոլորշու վրա, կարելի է նաև մթերքները եփել կամ դրանք պատրաստել ջեռոցում այնպես, որ կեղևներ չառաջանան:
Ի՞նչ է արգելված ուտել ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի ժամանակ
Առաջին հերթին դա ճարպային սնունդն է՝ ճարպոտ միսը, թռչնեղենը և ձկնեղենը, ենթամթերքը, պաշտետները, ձկնկիթը, պահածոները, ճարպի բարձր պարունակությամբ կաթնամթերքը (սերուցքային կարագը, ճարպային կաթը, կաթնաշոռը, թթվասերը, սերուցքը): Պետք է հրաժարվել սուր, մարինացված և աղի մթերքներից, պանրի սուր տեսակներից, երշիկեղենից, մայոնեզից, խոշոր ձվերից: Պետք է բացառել սուր համեմունքները, ծովաբողկը, կետչուպը, դարչինը: Այսպիսի սնունդը մեծ ծանրաբեռնվածություն է ենթաստամոքսային գեղձի համար, և դրա մարսողության համար գեղձը ստիպված ավելացնում է ֆերմենտների արտադրությունը:
Ենթաստամոքսային գեղձի ուռուցքի ժամանակ, որպես կանոն, խանգարված է էնդոկրին ֆունկցիան և, հետևաբար, ինսուլինի արտադրությունը նվազում է: Այդ պատճառով պետք է կրճատել դյուրամարս ածխաջրերի ընդունումը: Դրանց թվին են պատկանում կաթնահունց թխվածքը, հրուշակեղենը, շոկոլադը: Իսկ մեղրը և շաքարը ցանկալի է լիովին բացառել սննդակարգից:
Չի կարելի ուտել սնկեր, այնպիսի բանջարեղեն, որոնք կոպիտ թելիկներ են պարունակում, ինչպիսիք են լոբազգիները, սպիտակ կաղամբը, ճակնդեղը և այլն, ինչպես նաև սոխը և սխտորը: Չի կարելի կիրառել թթու և շատ քաղցր մրգեր և հատապտուղներ:
Կտրականապես արգելված են բոլոր սպիրտային և գազավորված ըմպելիքները: Պետք է հրաժարվել կակաոից, սուրճից, թունդ թեյից:
Ի՞նչ կարելի է ուտել ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի ժամանակ
Հիվանդի սննդակարգի մեջ պետք է մտնեն մսի անյուղ տեսակներ՝ տավարի միս, ճագար, հնդկահավ, հավ (կրծքամիս), այս սնունդն օրգանիզմը կապահովի անհրաժեշտ քանակությամբ սպիտակուցով: Պետք է անպայման ընդունել անյուղ ձուկ, քանի որ, բացի սպիտակուցը, այն պարունակում է նաև այլ նյութեր, որոնք անհրաժեշտ են թուլացած օրգանիզմին:
Պետք է սննդակարգի մեջ ավելացնել բուսական սննդի չափաբաժինը՝ մրգեր, բանջարեղեն, կանաչեղեն, հատապտուղներ: Սրանք պարունակում են մեծ քանակությամբ վիտամիններ և միկրոտարրեր, որոնք շատ անհրաժեշտ են այս հիվանդության ժամանակ: Բացի այդ, սրանք հարուստ են հակաօքսիդանտներով, որոնք օգնում են օրգանիզմին պայքարել ուռուցքի դեմ:
Պետք է սննդակարգի մեջ ներառել ցածր յուղայնության թթվակաթնային մթերքներ, գերադասելի է ոչ թթու կաթնաշոռ և մածուն:
Կարելի է կիրառել կրուպեղենի բոլոր տեսակները՝ բացառությամբ ցորենի և գարեձավարի: Սակայն շիլաները պետք է պատրաստել ջրի վրա: Ձուն կարելի է ուտել ձվածեղի ձևով, ցանկալի է օգտագործել միայն սպիտակուցը:
Կարելի է խմել մաքրված, չգազավորված ջուր, մասուրի եփուկ, բուսական թեյեր, թույլ սև թեյ: Կարելի է պատրաստել օշարակներ, չորացված և թարմ մրգերով կոմպոտներ, թարմ քամած հյութերը պետք է նոսրացնել ջրով:
Ճաշատեսակների համը բարելավելու համար խորհուրդ է տրվում որպես համեմունք օգտագործել թարմ կամ չորացված խոտաբույսեր:
Շիլաների մեջ կարելի է ավելացնել հատապտուղներ, չրեր, մսային ճաշատեսակները լրացնել մրգային և բանջարեղենային կերակրալցոնով: